Vera Buck

Runa Runa
Vera Buck

Parijs, 1884: Wanneer Jori Hell in een opwelling de beroemde arts Jean-Martin Charcot tijdens een lezing onderbreekt, schrikt hij van zijn eigen impulsiviteit. Beweert hij werkelijk dat hij een hersenoperatie bij een achtjarig, zenuwziek meisje kan uitvoeren? Dat hij de gekte uit haar brein weg kan snijden? Tot zijn verbazing en schrik gaat Charcot akkoord met zijn voorstel. Jori mag de nieuwe patiënt, die Runa heet, opereren. Als de operatie slaagt, zal hij door Charcot met een doktersgraad beloond worden.

Een doktersgraad, daar gaat het Jori om. Hij verblijft al drie jaar in de Salpêtrière-kliniek in Parijs in de hoop als arts terug naar Zwitserland te kunnen keren. Hoewel Jori nog jong is, houdt hij al jaren van Pauline, de oudere zus van zijn beste vriend Paul. Pauline is zijn droomvrouw maar ze is ziek. Psychisch ziek. Tot zijn grote verdriet heeft hij zijn grote liefde de afgelopen jaren steeds verder af zijn glijden. Hoewel Pauline beweert zijn liefde niet te beantwoorden, omdat ze te oud voor hem is, koestert Jori nog altijd de hoop haar aan de haak te kunnen slaan. Dan moet hij haar echter wel eerst kunnen genezen.

Er is haast geboden. Pauline verblijft in een kliniek en Paul heeft zijn goede vriend toevertrouwd dat Pauline binnenkort geopereerd zal worden. Een ingrijpende ingreep zal haar voorgoed van haar vrouwelijke lustgevoelens beroven. Heeft Jori daarom de aandacht van Charcot getrokken? Kan hij door zijn zorgen om Pauline niet meer helder meer denken? Jori houdt van Pauline. Hij kan zich geen leven zonder haar voorstellen. Zonder doktersgraad terugkeren naar Zwitserland is geen optie.

Runa, het meisje dat de operatie zal ondergaan, is een ernstig ziek kind. Ondanks haar jonge leeftijd is ze angstaanjagend. Het verplegend personeel is bang voor haar, vreest haar indringende blik. Het feit dat ze verschillende kleuren ogen heeft, maakt haar voorkomen alleen maar griezeliger. De beroemde behandelmethoden van Charcot hebben geen enkel effect op het meisje gehad. Lijdt ze dan niet aan hysterie, een ziekte waaraan vrijwel alle vrouwen in de kliniek lijden?

Er hangt veel van de operatie af. Jori krijgt daarom oefenmateriaal ter beschikbaar gesteld. Voor hij Runa zal opereren, mag hij op een aantal andere patiënten oefenen. Patiënten die er niet toe doen. Patiënten die wellicht tijdens of na de ingreep zullen sterven. Wie eenmaal gek is verklaard en in de kliniek is opgenomen, wordt van zijn of haar menselijke rechten ontdaan. Niemand maalt erom. Zelfs Jori heeft zich er nooit druk om gemaakt. Nu Pauline echter ook geopereerd gaat worden, begint hij anders tegen de patiënten aan te kijken. Ze zijn niet langer zielloze wezens voor hem. Ook de mysterieuze Runa niet. Juist Runa niet.

Hoewel Runa een fictief verhaal is, hebben een aantal medische experimenten uit het verhaal daadwerkelijk plaatsgevonden. Veel van de personages, zoals Charcot, hebben werkelijk geleefd, schrijft de auteur achterin het boek. Het is ronduit schokkend te lezen hoe er in die tijd met psychisch zieke mensen werd omgegaan en hoe de aandoening “hysterie” bij vrouwen werd behandeld. De artsen zelf waren van mening dat ze hun beroep uiterst kundig uitvoerden.

Elders in Parijs is oud-inspecteur Lecoq op zoek naar de oorsprong van een aantal vreemde tekens. Degene die de tekens heeft gemaakt, heeft niet alleen de schrijfsels maar ook een spoor van doden achtergelaten. Naar wie zal het spoor uiteindelijk leiden? Volgens getuigen had een van de slachtoffers kort voor haar dood een wild, jong meisje onder haar hoede genomen…

Met Runa heeft Vera Buck de Lesepreis 2015 gewonnen. Het is een pittig verhaal om te lezen en de waarheid wordt uiteindelijk samengesteld uit onthullingen en bevindingen van meerdere personages. Het bijzondere aan dit boek is dat degenen die werkelijk sympathiek zijn, door de hoofdpersonages niet voor vol worden aangezien. De schrijfster neemt de tijd om het verhaal tot bloei te laten komen. Het is vooral de geschiedenis van de jonge Runa die me heeft geraakt. Is het meisje werkelijk een monster of is er een andere verklaring voor haar onhandelbare, haast dierlijke, gedrag? Ik zal de waarheid niet snel vergeten.

ISBN 9789045211664 | hardcover | 516 pagina's | Karakter Uitgevers | mei 2016
Vertaald door Corry van Bree

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER