Philip Kerr

http://www.philipkerr.org

Hitlers vrede
Philip Kerr

‘Professor Mayer, ik geloof niet dat ome Jozef je erg graag mag'

Third boxcar, midnight train

Destination: Bangor, Maine

Waarom kom ik die stad toch regelmatig tegen in de boeken die ik lees. Nu ook weer. Overigens niet zo verwonderlijk want Kerr zet een groot offensief in om de lezer te verblijden met namen. Van mensen, schepen, geografische aanduidingen, karakters en gebeurtenissen, noem maar op. Het past wel perfect in deze grandioze thriller, waarin de auteur etaleert waarom het verschrikkelijk jammer is dat hij te vroeg is heengegaan.

Laten we meteen maar met de conclusie beginnen. Dit boek bevestigt wat de regelmatige lezer al lang weet: Kerr behoort tot het selecte groepje topauteurs die werkelijk een verhaal kunnen vertellen, een thriller kunnen schrijven waarin feiten en fictie op een onnavolgbare manier met elkaar verstrengeld worden.

Professor Mayer, 35, met Duitse roots en hoofddocent in Princeton heeft filosofie gestudeerd, dit tot grote teleurstelling van zijn vader, die geneigd is te denken ‘dat alle filosofen krankzinnige Duitse syfilislijders zijn die denken dat God dood is’.

Willard Mayer wordt door president Roosevelt ontboden en gevraagd een onderzoek te doen naar de massamoord bij Karyn in Oost Polen. Vier- tot vijfduizend Poolse officieren zijn daar vermoord in de periode april - mei 1940, in opdracht van Jozef Stalin. Alleen wisten de Amerikanen dat toen nog niet. De Duitsers waren daar al wel van op de hoogte.

Mayer werkt voor het Central Office of Information in Washington als analist Duitse Inlichtingen vanwege zijn grondige kennis van de Duitse taal. Dat is ook de reden dat hij door FDR wordt gevraagd om later in het jaar als vertaler te fungeren bij de besprekingen in Teheran.
De conferentie van Teheran was een bijeenkomst tussen Jozef Stalin, Franklin Roosevelt en Winston Churchill die werd gehouden in de Sovjet-ambassade in Teheran, de hoofdstad van Iran, van 28 november tot 1 december 1943. Het was de eerste oorlogsconferentie waarbij Stalin aanwezig was.
Belangrijkste punt van bespreking was de noodzaak een tweede front te openen in West Europa. Kerr laat zijn hoofdrolspelers echter hun rol spelen in een groots drama, waarin feiten, Wahrheit und Dichtung, op een formidabele manier door elkander gehusseld worden. Vermengd met de bitere, cynische humor die je bij Kerr om de oren vliegt: Hitler werd een Tweede Klasse IJzeren Kruis opgespeld; "de meeste eersteklas medailles werden toegekend aan mannen op begraafplaasen". De buikdanseres Taheya Carioca is zelfs nog zingend op YouTube te bewonderen, weliswaar niet erg stemvast, maar ik heb begrepen dat dit in dit vak geen minpunten oplevert.

Kerr heeft zich uitmuntend gedocumenteerd. Vele feiten, weetjes en beweringen zijn waar mogelijk nagetrokken. Het barst van de details en ook, niet zo verrassend, van bepaalde filosofische getinte stukjes tekst. Achterin in het boek geeft de auteur in een appendix nog wat passages weer van Willard Mayer en tevens wat obscure gebeurtenissen uit het boek die werkelijk gebeurd zijn. Toch ben ik er niet achter gekomen of Hitler op zondagen onder het diner zijn tafelgasten vermoeide met ellenlange redeneringen, dat is best mogelijk, immers de soep werd regelmatig koud, maar of hij toen de stelling poneerde “dat een vrede nooit langer dan vijfentwintig jaren mag duren - volkeren hebben bij tijd en wijle een aderlating nodig om te regenereren – “ is mij onbekend.

Is dit werk het magnum opus van Philip Kerr? Zeker, het werk van Kerr, de veertien thrillers met Bernie Gunther, behoren tot de top van het genre, trillers die zich afspelen voor, tijdens en na W.O.II. Sinds eind jaren tachtig verschijnen er met zekere onregelmatige regelmaat de thrillers met in de hoofdrol Bernie Guther. Maar deze stand alone uit 2005 spring er uit.

Het is zeker smullen voor lezers met wat meer achtergrondkennis over WO II, want Kerr ( 1956-2018) heeft een fantastisch soort geschiedvervalsing gefabriceerd.

De vertaling van Jan Pott is uitstekend te noemen.

5*

Voor de echte fans verwijs ik naar de volgende site.https://berniegunther.com

ISBN 9789022592762 | Paperback | 496 pagina's |Boekerij | april 2021
Vertaling Jan Pot

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

De schaduw van de stilte
Deel 11 van de Bernie Gunther-reeks
Philip Kerr

Het is 1956. Bernie Gunther heeft zich in de Franse Rivièra gevestigd. Voor de oorlog werkte Bernie als politieman in Berlijn maar toen de Nazi’s het roer overnamen, verdween Bernies motivatie. Hij weigerde een marionet van de Nazi’s te zijn en ging als huisdetective in het Adlon Hotel aan de slag. Toch heeft hij vanwege de oorlog een andere naam aangenomen. Bernie Gunther is in Frankrijk beslist niet welkom. Niemand maakt echter bezwaar tegen de aanwezigheid van Walter Wolf. Als conciërge van het befaamde Grand-Hôtel du Cap-Ferrat helpt Walter – alias Bernie – vele gasten uit de brand. Walter regelt alles.

Bernie’s onberispelijke gedrag en keurige beheersing van de Franse taal verraden niet dat zijn gemoed zwaar is. Hij verveelt zich en mist de uitdaging die het detectivewerk hem bood. Nu houdt hij zich voornamelijk bezig met het bellen van taxi’s en het regelen van restaurantreserveringen voor de hotelgasten. Bernie droomt stiekem van een opzienbarende juwelendiefstal. Wat zou het heerlijk zijn om de Franse Sûreté bij te staan. De dagen glijden ongemerkt in elkaar over. Bernie heeft geprobeerd zelfmoord te plegen maar de motor van zijn auto sloeg af en een koolmonoxidevergiftiging bleef uit. Hij mist zijn vrouw Elisabeth die maar niet aan het Franse leven kon wennen.

Wanneer een nieuwe klant zich bij het chique hotel meldt, herkent Bernie hem onmiddellijk. Hoewel de gast zichzelf Harold Heinz Hebel noemt, weet Bernie dat het om Harold Henning gaat. Zijn aardsvijand. Heeft Harold hem herkend of vindt hij het niet de moeite waard de gezichten van het hotelpersoneel in zich op te nemen? Bernie weet het niet. Hij weet wel dat Hennings aanwezigheid op problemen kan duiden. Het bezorgt hem een ongemakkelijk gevoel. Henning heeft absoluut een goede reden om onder een schuilnaam te reizen.

Wanneer Bernies bridgepartner Antimo Spinola vermoord wordt en hij min of meer bij toeval in het huis van de beroemde Britse schrijver William Somerset Maugham belandt, komt er eindelijk wat leven in de brouwerij. Het is echter niet de afleiding waar Bernie op gehoopt had. Hij betreurt de dood van Antimo en het voorstel dat Maugham hem doet, vervult hem met een mengeling van opwinding en angst. Maugham wordt gechanteerd. Iemand heeft een foto in handen gekregen waarop overduidelijk te zien is dat Maugham homoseksueel is. Homoseksualiteit was in die tijd in Engeland verboden en zelfs strafbaar. Als de foto in verkeerde handen valt, zal Maugham nooit meer naar zijn vaderland terug kunnen keren. Iemand heeft hem aangeraden Bernie in de schakelen om de betaling aan de afperser in goede banen te leiden.

Vreemd genoeg is degene die Bernies naam heeft genoemd niemand minder dan de afperser zelf. Het is Harold Henning. Bernie beseft dat hij zich in een wespennest heeft gestoken. Henning heeft hem dus wel degelijk opgemerkt. Als Henning hem verraadt, staat Bernie niet veel goeds te wachten. Bernie zou echter op zijn beurt Henning kunnen verraden. Waarom speelt Henning dit gevaarlijke spel?

De schaduw van de stilte is het elfde deel van de Bernie Gunther-reeks. Hoewel het verhaal zich zo’n tien jaar na de Tweede Wereldoorlog en in Frankrijk afspeelt, neemt Bernies oorlogstijd in Duitsland een grote rol in het verhaal in. De oorlog is in zijn hoofd nog lang niet voorbij. Daarnaast is de Koude Oorlog nog in volle gang. Wantrouwen is aan de orde van de dag. Wie bespioneert wie?

Dit keer had ik wat moeite in het verhaal te komen maar desondanks heb ik genoten van de smaakvolle schrijfstijl van deze auteur. Ook is het boeiend dat meerdere personages in het boek echt hebben bestaan. Daarnaast hebben een aantal gebeurtenissen daadwerkelijk plaatsgevonden. Zo wordt aandacht besteed aan de grootste scheepsramp in de geschiedenis: de ondergang van de Wilhelm Gustloff op 30 januari 1945. Achterin het boek licht de auteur het een en ander toe.

In De schaduw van de stilte vermengt het persoonlijke levensverhaal van Bernie Gunther zich met een aantal spraakmakende gebeurtenissen. Wie komt ongeschonden uit de strijd en wie moet het bijltje er voorgoed bij neergooien? Auteur Philip Kerr maakt rijkelijk gebruik van verrassende verhaalwendingen om het verhaal zo spannend mogelijk te houden.

ISBN 9789022576663 | paperback | 368 pagina's | Boekerij | augustus 2016
Vertaald door Jan Pott

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

De hand van God
Deel 2 van de Scott Manson-reeks
Philip Kerr

Scott Manson, de coach van voetbalclub Londen City, heeft zijn handen vol aan zijn spelers. Sommige voetballers doen stralend wat hen opgedragen wordt, terwijl anderen zich als ware branieschoppers gedragen. De wereld van het profvoetbal is een wonderlijke wereld waarin de concurrentie altijd op de loer ligt om de beste spelers weg te kapen. Scott doet zelf ook regelmatig een duit in het zakje. Voetbalwedstrijden zijn er immers om gewonnen te worden.

Profvoetballers verdienen bakken met geld waardoor een aantal van hen zich steeds verwender gaat gedragen. Scott doet er alles aan om zijn spelers in het gareel te houden. Hij deelt complimenten maar ook uitbranders uit en hij treedt als bemiddelaar op wanneer ruzies uitgepraat moeten worden. Zo is binnen zijn team onenigheid ontstaan over een speler die hoogstwaarschijnlijk homoseksueel is. De een laat zijn afkeer duidelijk blijken, terwijl de ander het voor de talentvolle voetbalspeler opneemt. Scott moet het onderlinge gekibbel binnen de perken houden, wat eenvoudiger klinkt dan het is. Voetballers die miljoenen verdienen zijn niet altijd makkelijk in de omgang.

Voor een belangrijke wedstrijd reist het team van Scott naar Griekenland. Scott heeft zijn spelers opgedragen zich in Griekenland niet met drank en vrouwen in te laten. Er moet gevoetbald worden. De spelers moeten in topconditie zijn en blijven. Kort na de wedstrijd tegen het Griekse Olympiakos staat immers alweer een volgende wedstrijd op het programma. Het team van Scott moet presteren, presteren, presteren. Daar worden de spelers immers royaal voor betaald. Scott heeft zijn spelers vermanend toegesproken en kan er alleen maar het beste van hopen. Hij is immers niet hun kindermeisje, hoewel dat soms wel zo voelt.

Scott is een doorgewinterde coach. Er is weinig dat hem met verbazing of paniek vervult. Toch weet hij niet wat hij ziet wanneer sterspeler Bekim Develi tijdens de wedstrijd tegen Olympiakos een vreemde val maakt. De voetballer blijft onbeweeglijk op het veld liggen en al snel is een reanimatieteam ter plaatse. Het mag niet baten, Bekim Develi sterft op het veld. Het hart van de negenentwintigjarige voetballer is zomaar gestopt met kloppen.

Scott is een harde man. De dood van Bekim grijpt hem aan maar het leven gaat door. Het team zal de wedstrijd tegen Olympiakos overspelen om Griekenland vervolgens zo snel mogelijk te verlaten. Hij maakt zichzelf wijs dat Bekim het ook zo gewild zou hebben. Een ijverige politieman gooit echter roet in het eten. Er is een moordonderzoek ingesteld. Niet de dood van Bekim maar de moord op een prostituee, die in Bekims gezelschap verkeerde, wordt onderzocht. Het voetbalteam mag Griekenland niet verlaten.

Tot overmaat van ramp, is de financiële crisis in Griekenland in volle gang. Het volk is ontevreden en vrijwel iedereen lijkt te staken. Ook de lijkschouwers hebben het werk neergelegd, waardoor het politieonderzoek vastloopt. Scott voelt zich ronduit gestrest. Hoelang moeten ze nog in Griekenland blijven? Hij besluit op eigen houtje op onderzoek uit te gaan. Hij heeft al eens een moord opgelost, misschien lukt het hem nogmaals.

In De hand van god staat voetbal centraal. Zelf ben ik geen grote voetbalfan maar gelukkig heeft auteur Philip Kerr daar rekening mee gehouden. De voetbalperikelen zijn doorspekt met smeuïge gebeurtenissen en verrassende verhaalwendingen. Wie heeft de vermoorde prostituee als afgedankt vuil in het water gedumpt? Scott strooit royaal met briefgeld in het rond. Lieden die tegen de politie zwijgen, vertellen in ruil voor wat contanten maar al te graag hun verhaal aan Scott. Scott is de politie dan ook steeds een stapje voor, maar hij moet het spel slim spelen. Als hij de politie tegen zich in het harnas jaagt, kan hij een langdurig verblijf in Griekenlang tegemoetzien.

De hand van god is een echt mannenboek. Als vrouwelijke lezer trok ik dan ook af en toe een wenkbrauw op. De vrouwen in dit boek wachten thuis braaf op hun echtgenoten, terwijl de mannen in kwestie de bloemetjes buiten zetten met gewillige prostituees. Stoere vrouwen komen in dit boek niet voor. Toch is het de auteur redelijk gelukt ook mijn aandacht, op de voetbalscènes na, tot het einde vast te houden. Philip Kerr schrijft nu eenmaal heel meeslepend.

ISBN 9789022572245 | paperback | 350 pagina's | Boekerij | september 2016
Vertaald door Jan Pott

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

De vrouw van Zagreb
Deel 10 van de Bernie Gunther-reeks
Philip Kerr

‘Eerlijkheid heeft er niks mee te maken,” zei ik. “Eerlijk” is een woord voor kinderen. Wanneer worden de mensen eindelijk wakker, gaan ze zien wat er in Duitsland gebeurt? Mensen als u. Erger nog: wat er in het oosten gebeurt. In de zogeheten moerassen. In steden als Lidzmannstadt. U kunt me geloven: “eerlijk” slaat helemaal nergens op. Al lang niet meer.’

Het is 1943 en inspecteur Bernie Gunther beseft dat zijn baan een lachertje is. De nazi’s maken de dienst uit, niet de politie. Bernie beseft maar al te goed dat de Joden die gedeporteerd worden een vreselijk lot tegemoet gaan. Het hele nazibewind kan hem gestolen worden. Hitler kan hem gestolen worden maar Bernie weet ook dat hij zulke dingen niet hardop kan zeggen. Toch lukt het hem niet altijd zijn mond te houden. Vaak balanceert hij op het randje van het toelaatbare terwijl hij op slinkse wijze twijfels over het naziregime verspreidt. Bernie is er de man niet naar om in het gelid te lopen maar omdat zijn leven hem lief is, loopt hij niet te opvallend uit de pas.

Binnenkort krijgt Bernie een nieuwe baan. Hij wordt overgeplaatst naar het Bureau Oorlogsmisdaden. Bernie hoopt dat hij in zijn nieuwe functie meer voor het volk kan betekenen maar beseft tegelijkertijd maar al te goed dat het bizar is dat Duitsland überhaupt over een Bureau Oorlogsmisdaden beschikt. De grootste oorlogsmisdadigers zijn de nazi’s immers zelf. Bernie is dan wel geen nazi, zijn passiviteit vreet vaak aan hem.

‘De nazi’s waren zoiets als syfilis: negeren in de hoop dat het vanzelf overgaat was geen realistische optie.’

In de zomer voorafgaand aan zijn nieuwe baan wordt Bernie bij niemand minder dan Goebbels ontboden. Goebbels houdt zich fanatiek met het uitbrengen van films bezig. Hij wil met “zijn” studio UFA-Babelsberg het werk uit Hollywood overtreffen en voor zijn nieuwste film heeft hij zijn zinnen op de beeldschone Dagmar Dresser gezet. Dagmar heeft al in meerdere van zijn films geschitterd maar nu weigert ze mee te werken. Goebbels is bijzonder gecharmeerd van Dagmar. Verliefd zelfs. Onlangs is Dagmars moeder overleden en nu heeft Dagmar de wens geuit haar vader te zien. Hij is jaren geleden uit haar leven verdwenen en ze weet niet waar hij is. Goebbels wil het hart van Dagmar winnen en zich tegelijkertijd verzekeren van haar medewerking aan zijn nieuwste film en daarom draagt hij Bernie op Dagmars vader op te sporen. Hij wil de Gestapo erbuiten houden.

Bernie vermoedt dat de zoektocht een poging van Dagmar is om Goebbels op afstand te houden maar zodra Bernie haar ontmoet, is hij net als Goebbels verkocht. Dagmar windt hem zonder pardon om haar bevallige vingertje en binnen de kortste keren bevindt Bernie zich in Zagreb waar hij probeert haar vader op te sporen. Dagmars vader zou inmiddels een teruggetrokken bestaan als priester leiden maar wanneer Bernie zich bij het klooster meldt, blijkt de goede man zijn leven volledig omgegooid te hebben. Bernie bevindt zich al snel in een levensgevaarlijke situatie. En dat allemaal voor de liefde.

Auteur Philip Kerr heeft al meerdere boeken over Bernie Gunther geschreven. Voor mij vormde De vrouw van Zagreb de eerste kennismaking met dit personage. Na het lezen van dit boek begrijp ik heel goed waarom deze reeks zo bejubeld wordt. De vrouw van Zagreb is een uiterst boeiende combinatie van een liefdesgeschiedenis, een oorlogsthriller en een detective. Het is messcherp geschreven en de cynische ondertoon spreekt me aan. Kerr legt messcherp de absurditeit van het naziregime bloot waarbij hij ook beschrijft hoe de gewone Duitser zich staande probeerde te houden in een bizarre tijd. Een aantal personages in het boek hebben echt bestaan, andere personages vormen een combinatie van bekende figuren uit de geschiedenis. Het resultaat mag er zijn. Deze thriller boeit vanaf de eerste bladzijde en heeft mijn aandacht geen moment laten verflauwen.

ISBN 9789022569979 | paperback | 415 pagina's| Boekerij | april 2015
Vertaald door Marjolein van Velzen

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

height= Transfermaand
Deel 1 van de Scott Manson-reeks
Philip Kerr

Terwijl een groot deel van de wereldbevolking in de rustige januarimaand bijkomt van de overvloed die december met zich meebracht, draait de voetbalwereld op volle toeren. Januari is transfermaand. Europese clubs die midden in het seizoen van voetballers af willen of nieuw talent naar hun clubs willen halen, krijgen daar in januari toestemming van de FIFA voor. Januari is een belangrijke maand voor voetbalclubs. Ook voor London City, een club die in de Premier League speelt.

London City is eigendom van Viktor Sokolnikov, een steenrijke Oekraïner met een twijfelachtige reputatie. Met Viktor kun je het maar beter niet aan de stok krijgen. Manager en trainer João Zarco (met een knipoog naar ontdekkingsreiziger João Gonçalves Zarco?) wordt geassisteerd door de ambitieuze Scott Manson. Nadat Scott, een oud-voetballer van bijna veertig, een aantal jaren geleden onschuldig in de gevangenis belandde en zijn vonnis na achttien maanden vernietigd werd, heeft hij zijn leven omgegooid en de juiste papieren gehaald om in de voetbalwereld naam te maken.

De voetbalwereld is voor de buitenwereld een wereld voor glitter en glamour. Voetballers en hun entourage genieten tegenwoordig hetzelfde aanzien als filmsterren. Mooie auto’s, aantrekkelijke vrouwen en luxueuze huizen zijn Scott inderdaad niet vreemd maar een leven als assistent-coach brengt ook veel stress met zich mee. Voetballers zijn niet altijd even makkelijk in de omgang, komen in de problemen en zijn niet allemaal gezegend met een hoog IQ. Scott is een drukbezet man en heeft nauwelijks tijd voor zijn vriendin Sonja die als psychologe mensen met een eetprobleem behandelt.

Scott heeft een verlies te verwerken. Niet lang geleden heeft zijn goede vriend Matt Drennan zelfmoord gepleegd. Drennan was alcoholist en had een agressieprobleem. Eens was Drennan een succesvol voetballer en hij kon maar niet verkroppen dat zijn gloriedagen voorbij waren. Drennan was een lastpak maar hij was Scotts vriend. Scott mist hem. Wanneer het noodlot opnieuw toeslaat kan Scott nauwelijks geloven dat hij weer een vriend is kwijtgeraakt. João Zarco is in zijn eigen stadion vermoord. Tot moes geslagen.

Niet lang na de moord op João Zarco wemelt het van de politie in het stadion van London City. Onmiddellijk voelt Scott een oud verzet opborrelen. Sinds hij voor een verkrachting de gevangenis indraaide, vertrouwt hij de politie niet meer. Achttien maanden lang sleet hij zijn dagen tussen criminelen. Onschuldig. Toen de blunder van de politie eindelijk aan het licht kwam, was Scott niet langer dezelfde man. Zijn tijd in de gevangenis heeft hem geschaad. Harder gemaakt. Tegenwoordig kan Scott de politie niet luchten of zien en hij werkt allesbehalve bereidwillig aan het onderzoek mee.

Ook grote baas Viktor Sokolnikov is uit het veld geslagen door de moord op zijn stertrainer. João Zarco was bij velen geliefd maar hij werd ook gehaat. João Zarco nam nooit een blad voor de mond en dat nam niet iedereen hem in dank af. Vijanden genoeg dus. Bevindt de moordenaar van Zarco zich onder deze groep mensen? Wat is het motief van de moordenaar? Viktor wil de waarheid achterhalen en ook hij heeft het niet zo op de politie. Hij doet Scott een bijzonder voorstel: als Scott erin slaagt de moordenaar te ontmaskeren mag hij Zarco opvolgen.

Scott besluit op het aanbod van Viktor in te gaan. Hij begrijpt de bedoelingen van de Oekraïner niet helemaal maar ook Scott wil weten wie Zarco om het leven heeft gebracht en met welke reden. Scott drukt belangrijk bewijs achterover en start op eigen houtje een onderzoek. Hij brengt de laatste levensdagen van Zarco in kaart en stuit op een aantal interessante geheimen. Scott beseft dat voorzichtigheid geboden is. Hij kan niemand meer vertrouwen.

Transfermaand biedt een boeiend kijkje in de voetbalwereld. Een wereld waarin ik mij normaliter niet erg thuis voel. Dankzij de scherpe en kundige schrijfstijl van Philip Kerr – die al meer dan twintig boeken op zijn naam heeft staan – is deze voetbalthriller toch zeer de moeite waard gebleken. Voetbalfans zullen smullen van verhalen over voetballers, wedstrijden en voetbalhoogtepunten terwijl ik juist genoot van het speurwerk van Scott. De combinatie van een sportverhaal – waarin verwezen wordt naar bestaande voetballers en gebeurtenissen die daadwerkelijk hebben plaatsgevonden – en een detectiveverhaal is boeiend en het feit dat Kerr de profvoetballers niet alleen ophemelt maar ook bekritiseert, is verfrissend. Het taalgebruik, de knappe dames en de sfeer in Transfermaand zullen vooral mannen behagen maar ik als voetballeek ben stiekem best blij dat ik op een prettige manier wat meer over het voetbalwereldje te weten ben gekomen!

ISBN 9789022571750 | paperback | 352 pagina's | Boekerij | januari 2015
Vertaald door Jan Pott

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER