Proteus
Deon Meyer
Een paar jaar geleden gooide de veertigjarige Tobela “Tiny” Mpayipheli zijn leven volledig om. Hij viel als een blok voor alleenstaande moeder Miriam en ook haar zoontje Pakamile heeft zijn hart gestolen. Tobela werkt als klusjesman bij een BMW-dealer in Kaapstad. Het verleden voelt als een vorig leven. Tobela is veranderd. Hij is niet meer de meedogenloze krijgsmachine die hij eens was. Een mens kan nu eenmaal veranderen. Het roer omgooien. Toch?
Tobela fantaseert over een toekomst met Miriam en Pakamile. Misschien kunnen ze de stad verlaten en op Xhosa-grond een nieuw leven beginnen. Terug naar zijn roots. Elke avond gaan Tobela en de kleine Pakamile “boeren” in hun kleine achtertuin. Vol trots verbouwen ze hun eigen groente. Daarna leest Tobela het jongetje voor. Ze vormen een hecht en gelukkig gezin. Nog elke dag wordt Tobela overspoeld door een overweldigend gevoel van puur geluk als hij na een lange werkdag thuiskomt en Miriam en Pakamile in zijn armen sluit.
Een rustige oktoberdag luidt een grote verandering in. De nietsvermoedende en boomlange Tobela rijdt na werktijd op zijn piepkleine motor naar huis en verheugt zich op het dagelijkse weerzien met Miriam en Pakamile. Het jongetje staat hem echter niet op te wachten en voor het huis van Miriam staat een taxi geparkeerd. In de woonkamer wordt hij opgewacht door een onbekende vrouw. Ze stelt zich voor als Monica Kleintjes, de dochter van Johnny Kleintjes. Ze vertelt dat haar vader om hulp verlegen zit en specifiek naar Tobela heeft gevraagd. Tobela kent Johnny wel. Van vroeger.
Johnny Kleintjes is in het bezit van een harde schijf met daarop belangrijke gegevens. Gestolen gegevens. Johnny is ontvoerd en de ontvoerders willen de harde schijf in ruil voor hun gijzelaar. Monica vraagt Tobela de schijf naar Lusaka in Zambia te brengen. Zelf is ze fysiek niet in staat de reis te ondernemen. Tobela wil niet gaan maar bovenal is hij loyaal. Als Johnny zijn hulp nodig heeft, dan helpt hij. Het is niet anders. Hij belooft de ongeruste Miriam dat hij zo snel mogelijk terug zal zijn.
Al op het vliegveld gaat het mis. De geheime dienst heeft Monica afgeluisterd en ze weten dat Tobela de harde schijf in zijn bezit heeft. Op het vliegveld wordt hij door twee mannen in grijze pakken verzocht rustig met ze mee te gaan. Even lijkt Tobela gedwee aan hun verzoek te voldoen maar dan weet hij de twee te overmeesteren en slaat hij op de vlucht. Het eenvoudige verzoek van Monica en Johnny heeft hem in één klap tot een voortvluchtige gemaakt. Tobela begeeft zich naar het pand van zijn werkgever en leent een bloedsnelle motor. Terwijl Tobela de grens probeert te bereiken, ontstaat er een ware klopjacht.
Tobela dacht het verleden afgeschud te hebben maar zijn tegenstanders laten hem geen keus. De geheime dienst probeert meer over Tobela te weten te komen maar zijn geschiedenis is zorgvuldig afgeschermd. Wie is Tobela Mpayipheli en welk verleden probeert hij te vergeten?
In het voorwoord van dit boek vertelt Deon Meyer over het leerproces dat het schrijven van dit boek met zich meebracht. Als blanke Zuid-Afrikaan moest hij zich inleven in de wereld van een zwarte Xhosa-man. De verschillen tussen hemzelf en Tobela waren zo groot dat hij er bijna het bijltje bij neergooide. Tot hij besefte dat hij niet naar de verschillen maar naar de overeenkomsten moest kijken.
In Proteus staat Tobela Mpayipheli symbool voor de verwarring en verdeling die nog altijd in Zuid-Afrika heersen. De inwoners van het land hebben veel meegemaakt. Hebben gevochten en gestreden voor de belangen van hun volk. En ineens werd alles anders en werden er andere waarden en normen nagestreefd. Wie dacht het juiste gedaan te hebben, bleek ineens fout te zijn geweest en vice versa. De mensen in Zuid-Afrika dragen geheimen en trauma’s met zich mee. De balans die zo vurig wordt nagestreefd, is nog altijd ver te zoeken. Deon Meyer schets een eerlijk beeld van de situatie in zijn land maar uit zijn woorden spreekt ook een onmetelijke liefde voor Zuid-Afrika. Ondanks de onderlinge verschillen houden alle inwoners van hun land. Uit dit scherp geschreven, bloedstollende en diepgaande verhaal spreekt hoop voor de toekomst.
ISBN 9789400506022 | paperback | 454 pagina's| A.W. Bruna Uitgevers | juni 2015
Vertaald door Jacqueline Caenberghs
© Annemarie, 27 juli 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER